CMM (Koordinat Ölçüm Makinesi) Nedir?
Koordinat ölçüm sistemi olarak bilinen CMM, Kartezyen koordinata göre ölçüm yapar. X, Y ve Z eksenlerinde hareket eden sistemin proba bağlı kafası kendi ekseninde 360 derece dönerek çok yönlü ölçüm imkanı sunar. Bilgisayar kontrolü ile kafa otomatik olarak yönlendirilir ve nokta parçaya değdiğinde otomatik olarak alınır. Elde edilen noktalarla geometriler oluşturularak boyutsal ölçümler yapılır. CAD datası ile veya CAD datası olmadan ölçüm yapmak mümkündür. Bu plan, CAD datası ölçümü planlandığında otomatik olarak tekrarlanabilir. CMM tezgahları boyutsal ölçümler arasında yüksek hassasiyete sahiptir. 1 mikron veya daha düşük hassasiyette ölçümler yapılabilir.
Taşınabilir CMM Nedir?
Taşınabilir CMM cihazları, sabit CMM cihazları gibi koordinat ölçüm mantığıyla çalışır. Genellikle 6, 7 veya 8 eksenli olan bu sistemler, eksenlerinde sinyal üreticileri ile veri toplar. Eksen sayısı arttıkça hassasiyetleri azalır. Sistemin sonunda, tetiğe basılarak bu kotanın koordinatları elde edilirken bir prob parçanın yüzeyine temas ettirilir. Bu noktalarla istenilen geometriler oluşturularak ölçüm yapılır. (Düzlem, daire, silindir, vektör, küre vb.)
Ölçüm çalışması CAD verisi ile veya CAD verisi olmadan yapılabilir. Veri CAD verisi ile ölçülecekse, CAD verisi ve sistemin uzaydaki konumu referans sistemleri kullanılarak eşleştirilir. Bu yöntemlere genellikle şu isimler verilir;
- RPS
- 3-2-1
- En uygun
Farklı programlarda farklı isimlerle kullanılabilir. CAD datası olmadan ölçüm yapılacaksa, parça önce koordinat sistemine yerleştirilir ve X, Y ve Z düzlemleri belirlenir. Daha sonra istenilen ölçüm yapılabilir. Basit ölçümlerin alındığı durumlarda, koordinat sistemine yerleştirilmeden ölçüm yapılabilir.
Uygulamalar
Avantajlar
CMM ve Taşınabilir CMM'nin Uygulama Alanları
- Bir ürünün orijinal üreticisi artık ürünü üretmiyorsa, ürünün 2D/3D belgelerinin kaldırılması gerekebilir,
- Orijinal tasarımın yetersiz olduğu düşünüldüğünde devam ettirilmesi için kullanılır,
- Orijinal tasarım verileri kaybolduğunda veya mevcut olmadığında,
- Rekabet eden ürünlerin iyi ve kötü özelliklerini tam olarak ortaya çıkarmak için,
- Yeni ürün geliştirmede rakip ürünlerin mekanik analizi için veri oluşturulması,
- Ürün performansını ve özelliklerini iyileştirmenin yeni yollarını keşfetmek,
- Aşınmış parçaların deformasyon ve yer değiştirme analizleri,
- Arşivleme amacıyla kullanılır.